« Voici le paradoxe auquel est confrontée la gestion de la complexité : il faut mettre de l’ordre temporaire dans une réalité sociale, dans laquelle une multitude d’acteurs fonctionnent avec des objectifs, des intérêts, des méthodes, des valeurs et des normes différents. Pour gérer cette réalité complexe, il faut appliquer une réduction de la complexité, et cette réduction est déterminée par un nombre contingent de facteurs : le hasard en général, des limites technologiques, des cadres juridiques et politiques, les développements géopolitiques mondiaux, mais aussi les choix éthiques et politiques. Après tout, la compréhension d’un système social particulier ne conduit pas par soi-même à des choix moraux ou à une vérité qui pourrait constituer la base de l’action sociale; l’action ne peut être fondée que sur une décision, qui en soi est aussi contingente que la décision de définir un système. » Début décembre 2011, j’organisai à l’Universiteit Antwerpen un colloque restreint sur le thème « Penser au-delà des frontières : avenir, complexité et politique ». Voici une version rédigée et en français de ma contribution.
Étiquette : savoir
codex seraphinianus
Een hefschroefregenboogwolk, een toboganjurk, een panopticon gevuld met water, een worm met aan de twee uiteinden een getande bek, twee benen die uitlopen in een nest met drie vogels of een regenscherm of een kano, armen waarvan de hand de vorm heeft van een pen of een hamer of een nijptang, een coronavuurtoren avant la… Lire la suite codex seraphinianus
antisémitisme
L’utilisation du yiddish comme langue quotidienne a une conséquence inattendue pour l’emploi du terme « antisémitisme ».
etnische studies
Hoe moeilijk kan het zijn onderwijs aan te bieden dat inhoudelijk recht doet aan de diversiteit van de leerlingen/studenten/scholieren voor wie het bedoeld is? Behoorlijk moeilijk, zo blijkt soms. (...) Hoe ingewikkeld deze dekolonisering van het onderwijs zelfs in de bakermat ervan ligt, blijkt uit recente verwikkelingen in California. Daar proberen namelijk allerlei verschillende belangengroepen, die alle menen een onderdrukte (etnische) minderheid te vertegenwoordigen, gezichtspunten van anderen uit het curriculum te verwijderen.
a thing called truth
Who decides whether news is ‘fake’ or true? How to decide which facts are real or ‘alternative’? The well-educated, well-situated class – to which I think I belong – knows almost for sure when other people are misled. Through what mechanism? And does it matter? Sometimes it seems easy. There’s empirical evidence. If there are… Lire la suite a thing called truth
werknemer?
Jan Blommaert is overleden (zie ook A long goodbye). Als eerbetoon hieronder een tekst van hem die ik regelmatig raadpleeg om bij de les te blijven wanneer ik zelf wat schrijf. Op de 3de Dag van het Socialisme, in november 2013, hield Blommaert de slottoespraak. De tekst verscheen later op DeWereldMorgen onder de titel 'Let… Lire la suite werknemer?
a long goodbye
Jan Blommaert is saying farewell to life. And as far as his public life is concerned, he does so in the way people have got to know him: astute, critical and engaged in the world around him, but not without questioning his own position in it. Jan Blommaert has always been an inspiring researcher and… Lire la suite a long goodbye
control in times of plague
"... and when his name was called he had to present himself at the window, it being understood that if he failed to appear it had to be because he was in bed, and if he was in bed he was ill, and if he was ill he was dangerous and so intervention was called for.”
Foucault on plague policy
meta meta meta meta meta
“… the importance of the communicative context in the negotiation of the conditions through which truth is constructed, …” A quotation from a fascinating study by Marco Jacquemet, Credibility in court – Communicative practices in the Camorra trials (1996). It's in a paragraph on ‘Metapragmatics in court’ that the author formulates this sentence on truth.… Lire la suite meta meta meta meta meta
doucement, valérie
the other bernie sanders
Haven’t you noticed something peculiar about the pictures of Bernie Sanders in your mainstream media? Do you ever see him other than as a grim and angry old man? Type ‘Bernie Sanders’ in your search engine, and look at the photographs it generates: a practically uninterrupted series of portraits of a dogged old devil, grumpily… Lire la suite the other bernie sanders
on/over/sur rivers & lakes – rivieren & meren – rivières & lacs (2020)
Rivers & lakes is about thinking a better life. A life, good to yourself and to others, without causing damage – to humans, animals, plants, nature, air and earth, rivers and lakes. A life, aimed at autonomy for all, at everyone’s opportunity to be their own reason, at pursuing what you want to be or… Lire la suite on/over/sur rivers & lakes – rivieren & meren – rivières & lacs (2020)
qu’est-ce que la complexité ?
Récemment quelqu’un me dit d’un ton désespéré: « Mais ça, c’est vraiment très complexe ! » Moi, je me rappelais la boutade « La complexité n’est pas le problème ; la complexité est la solution ». Mais cela alors, il aurait fallu l’expliquer. Je vais tenter le coup ici. Depuis que Dieu n’est plus le critère absolu pour décider entre vrai… Lire la suite qu’est-ce que la complexité ?
carceri d’invenzione
In May 2016 I suddenly received a request for a contribution to a book inspired by the No Prison manifesto. This manifesto had been written a few years earlier by Massimo Pavarini, professor in criminal law, and Italian journalist Livio Ferrari. You can find the text in several other languages on the website http://www.noprison.eu. Contributors… Lire la suite carceri d’invenzione
hoe (een) intellectueel zijn?
“… Traditioneel verwijst de term intellectueel dan weer naar het verstand, of meer specifiek naar het gebruik van de rede om vast te stellen wat je kan kennen en wat je moet doen, en dat liefst zonder enige onderwerping aan een extern gezag. Ian Buruma zegt ergens in een interview: als intellectueel moet je gewoon… Lire la suite hoe (een) intellectueel zijn?
na veertig jaren – c.p. rier (1904)
"Na veertig jaren: voorlezing gehouden op den 41sten emancipatie-jaardag van de kolonie Suriname. Door C.P. Rier. Paramaribo, 1904. Carel Paulus Rier is bijna door iedereen vergeten. Bijna niemand kent hem nog maar hij is één van de eerste voorvechters van de emancipatie van de zwarte bevolking van Suriname. Hij verdient een plek in de Surinaamse… Lire la suite na veertig jaren – c.p. rier (1904)
rivieren & meren - rivières & lacs - rivers & lakes 